Gönül ustalarımız vardı
Yazan: Adnan Arıkanlı
Günümüzde pek çok eşya ve hatta makineler bile "kullan-at" formatında üretiliyor, fakat atmayıp tamir ederek yeniden kullanmak da mümkün... Her ne kadar artık kimse terziye gidip pantolona süvarlik yaptırmıyorsa da, en değersiz eşya ve aletin, en ucuz makinenin bile tamircisi hâlâ var. Kendi mahallemizde bulamasak yan mahallede, köyde bulamasak ilçede, orada da bulamazsak vilayette o makineyi, aleti düzeltecek bir usta bulunuyor muhakkak.
Eskiden insanı tamir eden ustalar da vardı... Belki her mahallede bulunuyordu; kimine göre deli, kimine göre veliydiler... Kimi Somuncu Baba idi, kimi Eskici Dede... Kimi Baba Haydar'dı kimi Deveci Sultan... Kimi demirciydi, kimi de nalıncı, bostancı... Kimi de mahallenin camisinde imam ya da köyün okulunda muallimdi... Bazen de mahallenin/köyün dervişi... Ekmek pişiriyor, demir dövüyor, camide namaz kıldırıyor, mektepte okuma yazma öğretiyordu ama bunun yanında gönül adamıydılar ve rızkını kazanmak için uğraştığı işin yanında, sözü ve sohbetiyle etrafındaki bozulan insanların tamiri ile de meşgul oluyordu bu gönül insanları.
Şimdilerde insanı tamir eden ustalar bulunmaz oldu... Psikolog ve psikiyatrlar da bu boşluğu asla dolduramadı... Dolduramazlardı çünkü eğitimlerinin alfabesi Freud'un psikaniliziydi ve Freud, temelinde dürtüler, bilinçdışı, çocukluğun cinsel yaşantısı ve bastırma dinamiklerinin bulunduğu bir zihinsel işleyiş modeli önermişti ve bu kuram, tıbbın fizyolojik, biyolojik ve anatomik birikiminden hareketle kurulmuştu.
Hâlbuki insanın bir gönlü vardı ve o gönül ki, akıl ona tabi olmakta zorlanmazdı ama insan gönlünün aklına tabi olmakta zorlandığı çok olurdu... İnsan denen varlığın huzur ve sükûna kavuşması da ancak gönül ile aklın yollarının kesişmesi ile mümkündü. Lakin gönül denilen o deryaya, psikiyatrların verdiği reçetelerde yazan müsekkinler tesir edemedi... Tamir etmiyor yani insan denen varlığın bütününü o reçeteler... Bir yanını düzeltirken öbür yanını bozuyor; buna da ne tamir demek mümkün oluyor ne de fabrika ayarlarına dönmek... Velhasıl kendimize dikkat edelim, bozulursak tamir edecek usta bulmak zor artık... O yüzden değil mi -kimi modern yobazlar tarafından yadırgansa da- insan tamir eden ustalar mezarlarda, türbelerde aranıyor.